در این مطلب با یکی دیگر از اذکار پرودگار سبحان همراه شما هستیم. در ادامه به دعا و اذکار صبح و شام می پردازیم، با ما همراه باشید.
سوالات متداول :
ذکرهای صبحگاهی و شبانگاهی چیه؟
اذکار صبح و شام همراه با ترجمه فارسی کدامند؟
ذکرهای شب چیه؟
پاسخ :
حمد و ستایش برای پروردگار سبحان
دعا و ذکرهایی که در هنگام صبح و شام می توان گفت، به شرح زیر است:
اذکار صبح و شام
1-الحَمْدُ للهِ وَحْدَهُ، وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى مَنْ لاَ نَبيَّ بَعْدَهُ.
أنس(رضی الله عنه) از رسول الله ﷺ روایت نموده که ایشان فرمودند: «اگر من با گروهى بنشینم که از نماز صبح تا طلوع آفتاب ذکر الله تعالى را بکنند، در نزد من دوست داشتنى‌تر از آزاد کردن چهار برده از فرزندان اسماعیل است، و اگر با گروهى بنشینم که خدا را از نماز عصر تا غروب آفتاب یاد کنند، نزد من از آزاد کردن چهار برده دوست داشتنى‌تر است». أبو داود شماره 3667، وألبانی آن را حسن دانسته است، صحیح أبو داود 698/2.
2- « اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لاَ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلاَ نَوْمٌ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلاَ يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاءَ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَلاَ يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ » (البقرة: 255).
هرکس هنگام صبح این آیه را بخواند، تا شب از جن محفوظ مى ماند، وهر کس آن را شب بخواند، تا صبح از جن محفوظ مى‌ماند. الحاکم 562/1، وألبانی در کتاب صحیح الترغیب والترهیب 273/1 آن را صحیح دانسته است، و به نسائی و طبرانى نسبت داده است، وگفته: اسناد طبرانى مطمئن است.
معنی : «خداوند هیچ معبودى «به حق» جز او نیست،خداوندى که زنده و قائم به ذات خویش است، هیچ گاه خواب سبک و سنگین او را فرا نمى‌گیرد، براى اوست آنچه در آسمانها و زمین است، کیست که نزد او جز به فرمانش شفاعت کند، آنچه را پیش روى آنها «بندگان» و پشت سر آنهاست می‌داند، و از گذشته و آیندۀ آنان آگاه است، آنها جز به مقدارى که او بخواهد احاطه به علم او ندارند، کرسى او آسمانها و زمین را دربر گرفته و حفظ و نگهدارى آسمان و زمین براى او گران نیست، واو بلند مرتبه و باعظمت است».
5- سه سوره
سورة الإخلاص
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (1). اللَّهُ الصَّمَدُ (2). لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ (3). وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ (4).
معنی : «به نام خداوند بخشنده ى مهربان (بگو خدا یگانه است، خدا، کمال مطلق و سَرورِ والای برآورندۀ امیدها و برطرف‌کنندۀ نیازمندیها است، نه زاده، و نه زاده شده است، و نه همتایى دارد».
سورة الفلق
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ (1). مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ (2). وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ (3). وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ (4). وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ (5).
معنی : «به نام خداوند بخشنده ى مهربان (بگو پناه می‌برم به خداوند سپیده دم. از شرّ آنچه آفریده است، و از شرّ شب بدانگاه که کاملاً فرامى‌رسد، و از شرّ کسانى که در گره‌ها مى‌دمند، و از شرّ حسود بدانگاه که حسد مى‌ورزد».
سورة الناس
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ (1). مَلِكِ النَّاسِ (2). إِلَهِ النَّاسِ (3). مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ (4). الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ (5). مِنْ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ (6).
معنی : «به نام خداوند بخشندۀ مهربان، (بگو پناه مى‌برم به پروردگار مردمان، به مالِک و حاکم «واقعى» مردم، به معبودِ «به حق» مردم، از شرّ وسوسه‌گرى که واپس مى‌رود، از وسوسه‌گرى است که در سینه‌هاى مردم به وسوسه مى‌پردازد، «در سینه‌هاى مردمانى» از جن ها و انسان ها».
[این سوره‌ها سه بار خوانده شود]- هرکس این آیات را سه مرتبه هنگام صبح و شب بخواند از هر چیز کفایتش مى‌کند. أبو داود 322/4 والترمذی 5/ 657 ونگا: صحیح الترمذی 182/3 .
4- «أَصْبَحْنَا وَأَصْبَحَ الْمُلْكُ ِللهِ( و هنگام شب بجاى جمله ی فوق می‌فرمود: «أَمْسَيْنَا وَأَمْسَى المُلْكُ للهِ».) وَالْحَمْدُ ِللهِ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ، رَبِّ أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا فِيْ هَذَا الْيَوْمِ وَخَيْرَ مَا بَعْدَهُ(و هنگام شب بجاى جملۀ فوق می‌فرمود: «رَبِّ أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا فِيْ هَذِهِ الْلَّيلَةِ وَخَيْرَ مَا بَعْدَهَا، وَأَعُوْذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِيْ هَذِهِ الْلَّيلَةِ وَشَرِّ مَا بَعْدَهَا».)، وَأَعُوْذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِيْ هَذَا الْيَوْمِ وَشَرِّ مَا بَعْدَهُ، رَبِّ أَعُوْذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ، وَسُوْءِ الْكِبَرِ، رَبِّ أَعُوْذُ بِكَ مِنْ عَذَابٍ فِي النَّارِ وَعَذَابٍ فِي الْقَبْرِ»(مسلم 2088/4.).
معنی : «ما و تمام جهانیان، شب را براى خدا به صبح رسانیدیم، و حمد از آن خداست، هیچ معبودى، بجز الله «به حق»که یکتاست و شریکى ندارد وجود ندارد. پادشاهى و حمد فقط از آن اوست و او بر هر چیز قادر است. الهى! من خیر آنچه در این روز است و خیر آنچه بعد از آن است را از از تو می‌طلبم، و از شرّ آنچه که در این روز و ما بعد آن، وجود دارد، به تو پناه مى‌برم. الهى! من از تنبلى و بدى هاى پیرى به تو پناه مى‌برم، بار الها! من از عذاب آتش و قبر به تو پناه می‌برم».
5-«اللَّهُمَّ بِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ أَمْسَيْنَا(و هنگام شب می‌فرمود: «اللَّهُمَّ بِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوْتُ وَإِلَيْكَ الْمَصِيْرُ».)، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوْتُ وَإِلَيْكَ النُّشُوْرُ» الترمذی 466/5 ونگا: صحیح الترمذی 142/3.
معنی : «بار الها! با لطف تو صبح کردیم، و با عنایت تو به شب رسیدیم، و به خواست تو زنده‌ایم، و به خواست تو مى‌میریم، و رستاخیز ما بسوى تو است».
6- «اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّيْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، خَلَقْتَنِيْ وَأَنَا عَبْدُكَ، وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، أَعُوْذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ، أَبُوْءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ، وَأَبُوْءُ بِذَنْبِيْ فَاغْفِرْ لِيْ فَإِنَّهُ لاَ يَغْفِرُ الذُّنُوْبَ إِلاَّ أَنْتَ»البخاری 7/150 .
هرکس هنگام شب آن را با یقین بگوید و در آن شب بمیرد، و یا صبح بگوید و در همان روز بمیرد به بهشت وارد می‌شود.
معنی : «الهى! تو پروردگار من هستى، بجز تو معبود دیگرى نیست، تو مرا آفریدى، و من بندۀ تو هستم، و بر پیمان و عده ام با تو بر حسب استطاعت خود، پایبند هستم، و از شر آنچه که انجام داده ام به تو پناه می‌برم، به نعمتى که به من عطا فرموده اى، اعتراف می‌کنم، و به گناهم اقرار مینمایم، پس مرا ببخشاى، چرا که بجز تو کسى گناهان را نمی‌بخشاید».
7- «اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَصبَحتُ(هنگام شب گفته شود: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَمْسَیتُ».) أُشْهِدُكَ وَأُشْهِدُ حَمَلَةَ عَرْشِكَ، وَمَلاَئِكَتَكَ وَجَمِيْعَ خَلْقِكَ، أَنَّكَ أَنْتَ اللهُ لاَ إِلَهَ ِالاَّ أَنْتَ وَحْدَكَ لاَ شَرِيْكَ لَكَ وَأَنَّ محمّداً عَبْدُكَ وَرَسُوْلِكَ»
(- هر کس صبح یا شب ایـن دعا را چهار بار بخـواند، خـداونـد او را از آتـش نجات می‌دهد. أبو داود 317/4، والبخاری در کتاب: الأدب المفرد شمارۀ 1201، والنسائی در کتاب: عمل اليوم والليلة شمارۀ 9، وابن السنی با شماره ى 70، و شیخ ابن باز در کتاب: (تحفة الأخيار ص 23) سند النسائی و أبو داود را حَسَن دانسته است.]).[این دعا4بار خوانده شود].
معنی : «الهى! من در این صبحگاه، تو را و حاملان عرش و تمام فرشتگانت و کلیۀ مخلوقات تو را گواه مى‌گیرم بر این که تو الله هستى، بجز تو معبود دیگرى «به حق» وجود ندارد، تویگانه‌اى و شریکى ندارى، و محمّد بنده و فرستادۀ تو است».
8- «اللَّهُمَّ مَا أَصْبَحَ بِيْ مِنْ نِعْمَةٍ أَوْ بِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فَمِنْكَ وَحْدَكَ لاَ شَرِيْكَ لَكَ، فَلَكَ الْحَمْدُ وَلَكَ الشُّكْرُ»
هرکس این دعا را در هنگام صبح بخواند، شکر آن روز را أدا کرده است، و هرکس هنگام شب آن را بخواند، شکر آن شب را ادا نموده است. أبو داود 318/4 ، والنسائی در کتاب: عمل اليوم والليلة شماره ى 7، وابن السنی شمارهى 41 وابن حبان در کتاب: «موارد» شماره ى 2361، وابن باز در کتاب: (تحفة الأخيار ص24) سندش را تحسین نموده است.
معنی : «الهى! هر نعمتى که در این صبح، شامل حال من یا یکى از مخلوقات شده، از طرف تو بوده است، تو شریکى ندارى، پس ستایش و شکر از آنِ تو است».
9- «اللَّهُمَّ عَافِنِيْ فَيْ بَدَنِيْ، اللَّهُمَّ عَافِنِيْ فِيْ سَمْعِيْ، اللَّهُمَّ عَافِنِيْ فِيْ بَصَرِيْ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، اللَّهُمَّ أَعُوْذُ بِكَ مِنَ الْكُفْرِ، وَالْفَقْرِ، وَأَعُوْذُ بِكَ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ»
أبوداود 4/ 324، وأحمد 5/ 42 والنسائی در کتاب: عمل اليوم والليلة شمارۀ 22، وابن السنی شمارهى 69، والبخاری در کتاب: الأدب المفرد وعلامه ابن باز در کتاب: (تحفة الأخيار ص26) سندش را تحسین نموده است.
معنی : «بار الها! در بدنم عافیت ده، بار الها! در گوشم عافیت ده، خدایا! در چشمم عافیت ده، بجز تو معبود دیگرى «به حق» وجود ندارد، از کفر به تو پناه می‌برم، از فقر به تو پناه می‌برم، از عذاب قبر به تو پناه می‌برم، بجز تو معبود دیگرى «به حق» وجود ندارد».
10- «حَسْبِيَ اللهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيْمِ»
(هرکس این دعا را صبح و شام هفت بار بخواند خداوند امور مهم دنیا و آخرتش را کفایت می‌کند.
ابن السنی شمارۀ 71 با سند مرفوع، وأبو داود 4/321، و شعیب وعبدالقادر الأرناؤوط اسنادش را صحیح می‌دانند. نگا: زاد المعاد 376/2.
معنی : «الله براى من کافى است، بجز او معبود دیگرى «به حق» نیست، بر او توکل کردم و او پروردگار عرش بزرگ است».[این دعا هفت مرتبه خوانده شود].
11- «اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعَافِيَةَ فِيْ الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ، اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعَافِيَةَ فِيْ دِيْنِيْ وَدُنْيَايَ، وَأَهْلِيْ، وَمَالِيْ، اللَّهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَاتِيْ، وَآمِنْ رَوْعَاتِيْ، اللَّهُمَّ احْفِظْنِيْ مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ، وَمِنْ خَلْفِيْ، وَعَنْ يَمِيْنِيْ، وَعَنْ شَمَالِيْ، وَمِنْ فَوْقِيْ، وَأَعُوْذُ بِعِظْمَتِكَ أَنْ أُغْتَالَ مِنْ تَحْتِيْ»أبو داود وابن ماجه ونگا: صحیح ابن ماجه 332/2.
معنی : «الهى! عفـو و عافیت دنـیا و آخرت را از تـو مى‌خواهم. بار الها! عفو و عافیت دین، دنیا، خانواده و مالم را از تو مسألت مینمایم. بار الها! عیوب مرا بپوشان و ترس مرا به ایمنى مبدّل ساز. الهى! مرا از جلو، پشت سر، سمت راست و چپ و بالاى سرم، محافظت بفرما، و به بزرگى و عظمت تو پناه مى‌برم از اینکه بطور ناگهانى از طرف پایین کشته شوم».
12- «اللَّهُمَّ عاَلِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَاطِرَ السَّمَوَاتِ وَاْلأْرَضِ، رَبَّ كُلِّ شَيْءٍ وَمَلِيْكَهُ، أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَعُوْذُ بِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسِيْ، وَمِنْ شَرِّ الشَّيْطَانِ وَشِرْكِهِ، وَأَنْ أَقْتَرِفَ عَلَى نَفْسِيْ سُوْءاً، أَوْ أَجُرَّهُ إِلَى مُسْلِمٍ» الترمذی وأبوداود . ونگا: صحیح الترمذی3/142.
معنی : «بار الها! اى دانندۀ نهان و آشکار، آفریدگار آسمان ها و زمین، پروردگار و مالک هر چیز، من گواهى مى‌دهم که بجز تو، معبود دیگرى نیست، از شرّ نفس و از شرّ شیطان و دام فریبش، و از اینکه خود مرتکب کار بدى شوم و یا به مسلمانى، بدى برسانم، به تو پناه می‌برم».
13- «بِسْمِ اللهِ الَّذِيْ لاَ يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَيْءٌ فِي اْلأَرَضِ وَلاَ فِي السَّمَاءِ وَهُوَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمُ»
هرکس سه بار در وقت صبح و سه بار در وقت شب این دعا را بخواند هیچ چیزى به او ضرر نمی‌رساند.
أبوداود 4/323 وترمذی 5/465 وابن ماجه وأحمد. نگا: صحیح ابن ماجه 2/332 و علامه عبدالعزیز بن باز در کتاب (تحفة الأخيار ص39) سندش را حسن دانسته است.
معنی : «به نام خدایى که با نام وى هیچ چیز در زمین و آسمان، گزندى نمی‌رساند، و او شنوا و دانا است».
14- «رَضِيْتُ بِاللهِ رَبّاً، وَبِالإِسْلاَمِ دِيْناً، وَبِمحمّد ﷺ نَبِيًّا وَرَسُوْلاً». [سه بار خوانده شود].
هرکس این دعا را سه بار در صبح و سه بار در شب بخواند بر الله حق مى‌شود که در روز قیامت او را راضى کند.
أحمد 337/4 ونسائی در کتاب: عمل اليوم والليلة شماره 4، وابن السنی شمارۀ 68 وأبوداود 318/4 وترمذی 5/465 و عبدالعزیز بن باز در کتاب: (تحفة الأخيار ص 39) سندش را حسن می‌داند.
معنی : «به ربوبیت الله، و به داشتن دین اسلام، و پیامبرى محمّد ﷺ راضى و خشنود هستم».
15- «يَا حَيُّ يَا قَيُّوْمُ بِرَحَمَتِكَ أَسْتَغِيْثُ أَصْلِحْ لِي شَأْنِيْ كُلَّهُ وَلاَ تَكِلْنِيْ إِلَى نَفْسِيْ طَرْفَةَ عَيْنٍ» الحاکم و سندش را صحیح دانسته، و ذهبی با 545/1 با او موافقت کرده است، ونگا: صحیح الترغیب والترهیب 273/1.
معنی : «اى زنده و پا برجا! بـه وسیلۀ رحمت تـو از تو کمک می‌خواهم، همۀ امورم را اصلاح بفرما، و مرا به اندازۀیک چشم به هم زدن به حال خود رها مکن».
16- «أَصْبَحْنَا وَأَصْبَحَ الْمُلْكُ ِللهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ(هنگام شب گفته شود: «أَمْسَيْنَا وَأَمْسَى المُلْكُ للهِ رَبَّ العَالَميْنَ».)، اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَسْأَلُكَ خَيْرَ هَذَا الْيَوْمِ(هنگام شب گفته شود: «اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَسْأَلُكَ خّيْرَ هَذِهِ اللَّيْلَةِ فَتْحَهَا وَنَصْرَهَا وَنُورَهَا وَبَرَكَتَهَا وَهُدَهَا، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِ مَا فِيهَا وَشَرِ مَا بَعْدَهَا».): فَتْحَهُ، وَنَصْرَهُ، وَنُوْرَهُ، وَبَرَكَتَهُ، وَهُدَاهُ، وَأَعُوْذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِيْهِ وَشَرِّ مَا بَعْدَهُ»(أبو داود 322/4 و شعیب وعبدالقادر أرناؤوط در تحقیق کتاب زاد المعاد 237/2 سندش را حسن دانسته‌اند.).
معنی : «ما و تمام جهانیان، شب را به صبح رسانیدیم براى خدایى که پروردگار جهانیان است. بار الها! من از تو خوبى امروز، یعنى؛ فتح، پیروزى، نور، برکت و هدایتش را مسألت مینمایم از بدى آنچه امروز و بعد از آن، پیش می‌آید، به تو پناه می‌برم».
17- «أَصْبَحْنَا عَلَى فِطْرَةِ الإِسْلاَمِ( هنگام شب می‌فرمود: «أَمْسَيْنَا عَلَى فِطْرَةِ الإِسْلاَمِ»)، وَعَلَى كَلِمَةِ الإِخْلاَصِ، وَعَلَى دِيْنِ نَبِيِّنَا محمّدﷺ، وَعَلَى مِلَّةِ أَبِيْنَا إِبْرَاهِيْمَ، حَنِيْفاً مُسْلِماً وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِيْنَ»أحمد 406/3 و 407 وابن السنی در کتاب: عمل اليوم والليلة شمارۀ 34 ونگا: صحیح الجامع 209/4.
معنی : «ما بر فطرت اسلام، کلمۀ اخلاص، دین پیامبرمان محمّد ﷺ و آئین پدرمان ابراهیم؛ صبح کردیم، همان ابراهیمى که فقط به سوى حق، تمایل داشت و فرمانبردار خداوند بود، و از مشرکان نبود».
18- «سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ»
هرکس در وقت صبح و شب (100) مرتبه این ذکر را بخواند در روز قیامت هیچ کس درجه‌اى برتر از او را نخواهد داشت، مگر کسى که این ذکر را مانند او، یا بیشتر از او خوانده باشد. [صد مرتبه خوانده شود].مسلم 2071/4.
معنی : «پاک و منزّه است خداوند، و من ستایش او را بیان می‌کنم».
19- «لاَ إِلَهِ إِلاَّ اللهِ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ».
[ده بار بخواند](النسائی در کتاب: عمل اليوم والليلة شمارۀ 24 ونگا: صحیح الترغیب والترهیب 272/1، وکتاب: [تحفة الأخيار] أثر شیخ ابن باز ص44، ونگا:
فضیلت آن :(و نیز رسول الله ﷺ می‌فرماید: هرکس دعاى فوق را ده بار بخواند مانند کسى است که چهار تن از فرزندان إسماعیل؛ را آزاد کرده است./البخاری 67/7 ومسلم با همین لفظ 2071/4)
[ و هنگام تنبلى و کسلی و افسردگی، یک بار بخواند](أبوداود 319/4 وابن ماجه وأحمد 60/4 ونگا: صحیح الترغیب والترهیب 270/1، صحیح أبیداود 957/3 ، وصحیح ابن ماجه 331/2 وکتاب زاد المعاد 377/2.).
معنی : «بجز الله معبود دیگرى «به حق» نیست، او شریکى ندارد، پادشاهى از آنِ اوست، و او بر هر چیز توانا است».
20- «لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ، وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ»
(هر کس این ذکر ار (100) مرتبـه در روز بخـواند، اجر آزادى (10) برده به او داده مى‌شود، و(100) حسنه براى او نوشته می‌شود، و(100) گناه از او پاک مى‌گردد، و نیز براى او حدود و مرزى قرار داده مى‌شود که شیطان آن روز تا شب نمى‌تواند به او نزدیک شود و لطمه بزند، و هیچ کس برتر از او در روز قیامت نیست مگر کسى که بیشتر از او این ذکر را خوانده باشد. البخاری 95/4، ومسلم 2071/4).
[هنگام صبح، صدبار بخواند]
معنی : «هیچ معبودى به جز الله «به حق» وجود ندارد، یکتاست و شریکى براى او نیست، پادشاهى و حمد از آنِ اوست، و او بر هر چیز تواناست».
21- «سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ: عَدَدَ خَلْقِهِ، وَرِضَا نَفْسِهِ، وَزِنَةَ عَرْشِهِ وَمِدَادَ كَلِمَاتِهِ». [هنگام صبح، سه بار بخواند](مسلم 4/2090.).
معنی : «تسبیح و پاکى الله و ستایش او را به تعداد آفریدگانش و خشنودیاش و سنگینى عرشش و جوهر سخنانش، بیان مینمایم».
22- «اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَسْأَلُكَ عِلْماً نَافِعاً، وَرِزْقاً طَيِّباً، وَعَمَلاً مُتَقَبَّلاً». [هنگام صبح آن را بخواند] ابن السنی در کتاب: عمل اليوم والليلة شمارۀ 54، وابن ماجه شمارۀ 925 وعبدالقادر وشعیب الأرناؤوط در تحقیق کتاب: زاد المعاد 2/375 سندش را حَسَن دانسته‌اند.).
معنی : «بار الها! از تو علم سودمند، رزق پاک و عمل مقبول مسألت مینمایم».
23- «أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَأَتُوْبُ إِلَيْهِ» [روزانه صد بار گفته شود]([ البخاري مع الفتح 11/ 101، و مسلم 4/2075..
معنی : «من از الله طلب آمرزش می‌کنم و به سوى او برمی‌گردم».
26- «أَعُوْذُ بِكَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ». [هنگام شب، سه بار خوانده شود]هرکس شامگاه سه مرتبه آن را بخواند سختى‌هاى آن شب به او ضررى نمى‌رساند. معنی : أحمد 2/290 والنسائی در کتاب: عمل اليوم والليلة شماره ى 590 وابن السنی شمارهى 68، ونگا: صحیح الترمذی 3/187، وصحیح ابن ماجه 2/266 وتحفة الأخيار ص45. – متفق علیه.
25- «اللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلَى نَبِيِّنَا محمّد». [هنگام صبح، ده بار خوانده شود]
هرکس صبح (10) بار، و شب (10) بار بر من درود بفرستد، روز قیامت شفاعت من شامل حالش مى‌شود. طبرانی با دو سند آن را روایت کرده که یکى از آنها مورد اعتماد است. نگا: مجمع الزوائد 10/ 120 وصحیح الترغیب والترهیب 1/273. – متفق علیه.
معنی : «بار الها! بر پیامبرمانﷺ محمّد سلام و درود بفرست».
منابع : کتاب پناهگاه مسلمان تالیف سعید بن علی بن وهف القحطانی – ترجمه : دکتر یونس یزدانپرست – مراجعه و تصحیح: اسحاق دبیری رحمه الله
عکس از Pablo Heimplatz
